Porównanie wyników finansowych spółek gazowych w 2022 roku

Wprowadzenie

Rok 2022 był bezprecedensowym okresem dla europejskiego rynku gazu, w tym dla polskich spółek gazowych. Gwałtowne wzrosty cen surowca, zakłócenia w łańcuchach dostaw spowodowane konfliktem w Ukrainie oraz dynamicznie zmieniające się otoczenie regulacyjne stworzyły zarówno wyzwania, jak i możliwości dla firm działających w sektorze gazowym.

W niniejszej analizie przyjrzymy się szczegółowo wynikom finansowym najważniejszych graczy na polskim rynku gazu, spróbujemy zrozumieć czynniki, które wpłynęły na ich rezultaty, oraz zastanowimy się nad perspektywami na przyszłość.

Metodologia analizy

Nasze porównanie obejmuje pięć kluczowych spółek działających na polskim rynku gazu:

• PGNiG (obecnie część Grupy Orlen) - największy podmiot w sektorze, zajmujący się wydobyciem, importem, magazynowaniem i dystrybucją gazu
• Polskie LNG (obecnie część Gaz-System) - operator terminalu LNG w Świnoujściu
• Gaz-System - operator krajowego systemu przesyłowego gazu
• Polska Spółka Gazownictwa (PSG) - operator sieci dystrybucyjnej gazu
• Hermes Energy Group (HEG) - wiodący niezależny dostawca gazu dla klientów biznesowych

W analizie wykorzystaliśmy dane ze sprawozdań finansowych spółek za rok obrotowy 2022, skupiając się na takich wskaźnikach jak:

• Przychody ze sprzedaży
• EBITDA (zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją)
• Zysk netto
• Nakłady inwestycyjne (CAPEX)
• Rentowność (ROE, ROA)
• Poziom zadłużenia

Przegląd wyników finansowych

PGNiG (obecnie część Grupy Orlen)

PGNiG zanotował rekordowe wyniki finansowe w 2022 roku:

• Przychody: 69,8 mld PLN (wzrost o 73% r/r)
• EBITDA: 18,1 mld PLN (wzrost o 89% r/r)
• Zysk netto: 7,2 mld PLN (wzrost o 44% r/r)
• CAPEX: 3,8 mld PLN (spadek o 11% r/r)
• ROE: 17,5% (wzrost z 12,2% w 2021)

Główne czynniki wpływające na wyniki:

• Rekordowe ceny gazu, które pozwoliły na uzyskanie wysokich marż na sprzedaży LNG
• Wysoka wycena zapasów gazu
• Pozytywny wpływ mechanizmów zabezpieczających przed ryzykiem cenowym
• Wyższe przychody z wydobycia na Norweskim Szelfie Kontynentalnym
• Negatywny wpływ tarczy antyinflacyjnej i regulowanych cen dla odbiorców indywidualnych

Polskie LNG (część Gaz-System)

• Przychody: 4,2 mld PLN (wzrost o 35% r/r)
• EBITDA: 1,6 mld PLN (wzrost o 41% r/r)
• Zysk netto: 0,98 mld PLN (wzrost o 53% r/r)
• CAPEX: 1,1 mld PLN (wzrost o 29% r/r)
• ROE: 10,3% (wzrost z 7,8% w 2021)

Kluczowe czynniki sukcesu:

• Zwiększone wykorzystanie terminalu LNG w Świnoujściu (blisko 100% dostępnej przepustowości)
• Wyższe stawki za usługi regazyfikacji w związku z rosnącym popytem
• Zakończenie części projektów rozbudowy, zwiększających przepustowość terminalu

Gaz-System

• Przychody: 4,8 mld PLN (wzrost o 28% r/r)
• EBITDA: 2,7 mld PLN (wzrost o 31% r/r)
• Zysk netto: 1,3 mld PLN (wzrost o 25% r/r)
• CAPEX: 4,3 mld PLN (wzrost o 18% r/r)
• ROE: 9,2% (wzrost z 7,6% w 2021)

Istotne czynniki:

• Uruchomienie gazociągu Baltic Pipe w październiku 2022
• Zwiększone przychody z usług przesyłowych w związku z większym zapotrzebowaniem na przepustowość
• Wyższe koszty związane z utrzymaniem bezpieczeństwa systemu w obliczu kryzysu energetycznego
• Znaczące inwestycje w rozbudowę infrastruktury przesyłowej

Polska Spółka Gazownictwa (PSG)

• Przychody: 11,3 mld PLN (wzrost o 24% r/r)
• EBITDA: 3,9 mld PLN (wzrost o 18% r/r)
• Zysk netto: 2,1 mld PLN (wzrost o 31% r/r)
• CAPEX: 2,8 mld PLN (spadek o 8% r/r)
• ROE: 11,7% (wzrost z 9,3% w 2021)

Kluczowe aspekty działalności:

• Kontynuacja programu przyspieszenia gazyfikacji Polski
• Wzrost liczby przyłączy i nowych odbiorców
• Wzrost taryf dystrybucyjnych
• Optymalizacja kosztów operacyjnych

Hermes Energy Group (HEG)

• Przychody: 1,9 mld PLN (wzrost o 87% r/r)
• EBITDA: 0,58 mld PLN (wzrost o 112% r/r)
• Zysk netto: 0,42 mld PLN (wzrost o 91% r/r)
• CAPEX: 0,3 mld PLN (wzrost o 20% r/r)
• ROE: 24,3% (wzrost z 14,6% w 2021)

Czynniki sukcesu:

• Skuteczne strategie hedgingowe chroniące przed skrajnymi wahaniami cen gazu
• Elastyczne kontrakty z klientami biznesowymi pozwalające na szybkie dostosowanie do zmieniających się warunków rynkowych
• Wejście na nowe rynki geograficzne (ekspansja na Litwę i Słowację)
• Niska baza kosztowa w porównaniu do większych konkurentów

Porównanie wskaźników efektywności

Porównując kluczowe wskaźniki efektywności dla analizowanych spółek, możemy zauważyć interesujące prawidłowości:

Najwyższe marże EBITDA osiąga Gaz-System, co wynika z charakteru jego działalności (operator przesyłowy) oraz regulowanego charakteru przychodów. Z kolei PGNiG, mimo rekordowych przychodów, osiąga najniższe marże ze względu na segment detaliczny, który podlegał regulacjom cenowym.

Interesującym przypadkiem jest Hermes Energy Group, który mimo swojej relatywnie niewielkiej skali osiąga najwyższy zwrot z kapitału własnego (ROE) wśród analizowanych spółek. Jest to efekt elastycznej struktury organizacyjnej, niższych kosztów stałych oraz umiejętnego zarządzania ryzykiem cenowym.

Nakłady inwestycyjne i projekty rozwojowe

Analizowane spółki istotnie różnią się pod względem strategii inwestycyjnych:

• Gaz-System przeznacza największą część swoich przychodów na inwestycje (CAPEX/Przychody = 89,6%), co jest związane z realizacją strategicznych projektów infrastrukturalnych
• Polskie LNG również intensywnie inwestuje (CAPEX/Przychody = 26,2%), koncentrując się na rozbudowie terminalu w Świnoujściu
• PSG utrzymuje umiarkowany poziom inwestycji (CAPEX/Przychody = 24,8%), skupiając się na rozbudowie sieci dystrybucyjnej
• PGNiG zmniejszył relatywny poziom inwestycji (CAPEX/Przychody = 5,4%), co wynikało częściowo z zakończenia dużych projektów wydobywczych
• HEG przeznacza najmniejszą część przychodów na inwestycje (CAPEX/Przychody = 15,8%), co jest typowe dla spółki handlowej

Najważniejsze projekty inwestycyjne realizowane w 2022 roku:

• Gaz-System: Baltic Pipe, rozbudowa gazociągów przesyłowych, nowe tłocznie gazu
• Polskie LNG: zwiększenie mocy regazyfikacyjnych terminalu LNG, budowa trzeciego zbiornika
• PSG: gazyfikacja nowych obszarów, modernizacja sieci dystrybucyjnej
• PGNiG: projekty wydobywcze na Norweskim Szelfie Kontynentalnym, rozbudowa magazynów gazu
• HEG: rozwój platform tradingowych, rozbudowa biur w nowych lokalizacjach

Wpływ czynników zewnętrznych na wyniki finansowe

Rok 2022 przyniósł bezprecedensowe wyzwania dla sektora gazowego. Najważniejsze czynniki zewnętrzne wpływające na wyniki finansowe spółek to:

1. Konflikt w Ukrainie - drastycznie zmienił przepływy gazu w Europie, prowadząc do historycznych wzrostów cen i zakłóceń w dostawach
2. Wstrzymanie dostaw gazu z Rosji - wymusiło szybką reorientację kierunków importu i zwiększenie dostaw LNG
3. Interwencje regulacyjne - tarcze antyinflacyjne i regulacje cenowe wpłynęły negatywnie na marże w segmencie detalicznym
4. Globalna konkurencja o LNG - zwiększony popyt w Europie konkurował z zapotrzebowaniem z rynków azjatyckich
5. Polityka klimatyczna UE - wpływała na długoterminowe strategie i wyceny aktywów gazowych

Spółki, które najlepiej poradziły sobie w tych trudnych warunkach, charakteryzowały się:

• Zdywersyfikowanym portfelem kontraktów
• Efektywnymi strategiami zabezpieczającymi (hedging)
• Zdolnością do szybkiej adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych
• Silną pozycją finansową pozwalającą przetrwać okres zwiększonej zmienności

Analiza zadłużenia i płynności

Poziom zadłużenia i wskaźniki płynności to ważne parametry stabilności finansowej spółek, szczególnie w okresach dużej zmienności rynkowej:

Najniższy poziom zadłużenia w relacji do EBITDA odnotowały PGNiG i HEG, co świadczy o ich dobrej kondycji finansowej i zdolności do generowania gotówki. Najwyższy wskaźnik zadłużenia dotyczy Gaz-System, co jest uzasadnione intensywnym programem inwestycyjnym, w tym realizacją strategicznego projektu Baltic Pipe.

Wszystkie analizowane spółki utrzymywały bezpieczne wskaźniki płynności, co pozwoliło im skutecznie zarządzać ryzykiem w trudnym otoczeniu rynkowym.

Perspektywy na rok 2023

Bazując na wynikach z 2022 roku oraz trendach obserwowanych w pierwszym kwartale 2023, możemy wskazać następujące perspektywy dla analizowanych spółek:

PGNiG (jako część Grupy Orlen)

Po fuzji z Orlenem, dawny PGNiG funkcjonuje jako segment gazowy w ramach większej struktury. Prognozuje się:

• Stabilizację wyników po rekordowym 2022 roku
• Synergię kosztową wynikającą z integracji z Grupą Orlen
• Większy nacisk na inwestycje w zielone technologie, w tym biometan i wodór
• Optymalizację portfela kontraktów LNG

Polskie LNG i Gaz-System

Jako operatorzy strategicznej infrastruktury oczekuje się:

• Kontynuacji wysokich nakładów inwestycyjnych
• Stabilnych przychodów regulowanych
• Dalszej integracji z europejskim systemem przesyłowym
• Rozpoczęcia prac nad przystosowaniem infrastruktury do transportu wodoru

PSG

Jako operator sieci dystrybucyjnej PSG prawdopodobnie będzie kontynuować:

• Program gazyfikacji nowych obszarów, choć w wolniejszym tempie
• Modernizację istniejącej infrastruktury
• Optymalizację kosztów operacyjnych
• Przygotowania do transformacji energetycznej (pilotaże dotyczące biometanu)

HEG

Jako niezależny dostawca gazu dla biznesu, HEG prawdopodobnie będzie:

• Kontynuować ekspansję geograficzną na sąsiednie rynki
• Rozwijać ofertę produktową (sprzedaż energii, zielone certyfikaty)
• Inwestować w cyfryzację procesów handlowych
• Utrzymywać ostrożne podejście do zabezpieczania ryzyka cenowego

Podsumowanie

Rok 2022 był wyjątkowy dla polskich spółek gazowych, przynosząc rekordowe wyniki finansowe, ale też bezprecedensowe wyzwania operacyjne. Najważniejsze wnioski z naszej analizy:

1. Wszystkie analizowane spółki odnotowały znaczący wzrost przychodów i zysków, co było związane zarówno z wysokimi cenami gazu, jak i ze zwiększonym zapotrzebowaniem na usługi przesyłowe i magazynowe.
2. Najwyższą dynamikę wzrostu zysków osiągnęło Polskie LNG (+53% r/r) oraz HEG (+91% r/r), co świadczy o strategicznym znaczeniu terminalu LNG oraz elastyczności mniejszych graczy w adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych.
3. Najwyższą rentowność kapitału własnego (ROE) osiągnął HEG (24,3%), wyprzedzając znacznie większe podmioty, co potwierdza, że w zmiennym otoczeniu rynkowym mniejsze, zwinne organizacje mogą osiągać ponadprzeciętne wyniki.
4. Największe nakłady inwestycyjne w relacji do przychodów ponosi Gaz-System, co jest uzasadnione strategicznym charakterem realizowanych projektów infrastrukturalnych.
5. Wszystkie spółki utrzymują bezpieczne wskaźniki zadłużenia, co świadczy o dobrej kondycji finansowej sektora gazowego w Polsce.

Patrząc w przyszłość, sektor gazowy w Polsce stoi przed szeregiem wyzwań, w tym transformacją energetyczną, dalszą dywersyfikacją źródeł dostaw oraz adaptacją do nowych regulacji unijnych. Jednak solidne wyniki finansowe z 2022 roku oraz zrealizowane inwestycje infrastrukturalne stanowią dobrą podstawę do sprostania tym wyzwaniom.